İman Bahsi
İman, bir ağacın kökü gibidir; ameller ise o kökün dalları ve meyveleridir. Kök ne kadar sağlamsa, ağaç o kadar gür ve bereketli olur. Bu bölümde, imanımızın köklerini Kur’an, Sünnet ve evliya hikmetleriyle sulayarak sağlamlaştırmayı hedefliyoruz.
İmanın Tanımı ve Önemi
İman; Peygamber Efendimiz’in (s.a.v) Allah Teâlâ’dan getirdiği kesin olarak bilinen hükümleri (zarûrât-ı dîniyye) kalp ile tasdik edip dil ile söylemektir. İman, kurtuluşun ilk ve en temel şartıdır.
يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُٓوا اٰمِنُوا بِاللّٰهِ وَرَسُولِه۪ وَالْكِتَابِ الَّذ۪ي نَزَّلَ عَلٰى رَسُولِه۪ وَالْكِتَابِ الَّذ۪ٓي اَنْزَلَ مِنْ قَبْلُۜ
“Ey iman edenler! Allah’a, Peygamberine, Peygamberine indirdiği kitaba ve daha önce indirdiği kitaba iman edin.”
(Nisâ Suresi, 136)Cibril Hadisi olarak bilinen meşhur hadiste, Cebrail (a.s) Peygamberimize “İman nedir?” diye sorduğunda, Resûlullah (s.a.v) şöyle cevap vermiştir: “İman; Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, ahiret gününe, hayrı ve şerriyle kadere inanmandır.”
(Müslim, Îmân, 1)“İman, yetmiş küsur şubedir. En üstünü ‘Lâ ilâhe illallah’ (Allah’tan başka ilah yoktur) demek, en alt derecesi ise yoldan eziyet verici bir şeyi kaldırmaktır. Haya da imandan bir şubedir.”
(Buhârî, Îmân, 3)“İman çıplaktır, elbisesi takva, süsü hayâ, meyvesi ise ilimdir.”
Hz. Ali (r.a)İmanın Şartları
1. Allah’a İman
Allah’ın varlığına, birliğine, ezeli ve ebedi olduğuna, bütün kemal sıfatlarla muttasıf ve noksan sıfatlardan münezzeh olduğuna şüphesiz inanmaktır.
اَللّٰهُ لَٓا اِلٰهَ اِلَّا هُوَۚ اَلْحَيُّ الْقَيُّومُۚ
“Allah, kendisinden başka hiçbir ilah olmayandır. Diridir, her şeyin varlığı O’na bağlı ve dayalıdır.”
(Bakara Suresi, 255 – Ayetel Kürsi)2. Meleklere İman
Allah’ın nurdan yarattığı, erkeklik ve dişilikleri olmayan, yemeyen, içmeyen, günah işlemeyen ve sürekli Allah’ın emirlerini yerine getiren varlıklar olduğuna inanmaktır.
“…Asıl iyilik, Allah’a, ahiret gününe, meleklere, kitaplara ve peygamberlere iman edenlerin iyiliğidir…”
(Bakara Suresi, 177)3. Kitaplara İman
Allah Teâlâ’nın peygamberlerine vahiyle gönderdiği kitapların tamamının hak ve doğru olduğuna inanmaktır. Kur’an-ı Kerim, kendinden önceki kitapları tasdik eden ve onların hükümlerini nihayete erdiren son ilahi kitaptır.
“İnsanlar tek bir ümmetti. Allah, müjdeciler ve uyarıcılar olarak peygamberler gönderdi ve beraberlerinde, insanların anlaşmazlığa düştükleri konularda aralarında hüküm versin diye hak ile birlikte kitabı indirdi.”
(Bakara Suresi, 213)4. Peygamberlere İman
Allah’ın insanlara doğru yolu göstermek için seçtiği elçiler olan peygamberlerin hepsine, aralarında hiçbir ayrım yapmadan inanmaktır. İlk peygamber Hz. Adem (a.s), son peygamber ise Hz. Muhammed’dir (s.a.v).
“Andolsun, biz her ümmete, ‘Allah’a kulluk edin ve Tâğût’tan sakının’ diye bir peygamber gönderdik.”
(Nahl Suresi, 36)5. Ahiret Gününe İman
Kıyametin kopacağına, tüm insanların yeniden diriltileceğine, dünyada yaptıklarının hesabını vereceklerine, amellerin tartılacağına, cennet ve cehennemin varlığına şüphesiz inanmaktır.
“Kim zerre miktarı hayır yapmışsa onu görür. Kim de zerre miktarı şer işlemişse onu görür.”
(Zilzâl Suresi, 7-8)6. Kadere, Hayır ve Şerrin Allah’tan Olduğuna İman
Kâinatta olmuş ve olacak her şeyin, Allah’ın ezelî ilmi, dilemesi, takdiri ve yaratması ile olduğuna inanmaktır. Kader, kulun iradesini reddetmez; bilakis kul, kendi iradesiyle seçtiklerinden sorumludur.
اِنَّا كُلَّ شَيْءٍ خَلَقْنَاهُ بِقَدَرٍ
“Şüphesiz, biz her şeyi bir ölçüye (kadere) göre yarattık.”
(Kamer Suresi, 49)“Kadere iman, gam ve kederi giderir.”
Hz. Ali (r.a)